วันศุกร์ที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2557

ตัวอย่างการใช้ Solver ใน Microsoft Excel ตอนที่ 1

สวัสดีครับวันนี้เราจะมาลองใช้งาน Add-Ins ตัวหนึ่งของ Microsoft Excel ที่ชื่อว่า Solver กันครับ

Solver คืออะไร ???

Solver ก็คือเครื่องมือที่ช่วยในการคำนวณประเภท Linear Programming (โปรแกรมเชิงเส้น) โดยจะช่วยในการหาคำตอบที่เหมาะสมที่สุด ดีที่สุด (Optimization) จากข้อจำกัดหรือเงื่อนไขที่มีอยู่

ยกตัวอย่างเช่น 

คุณนกจะออกร้านในงานเอื้อฟ้า หลังจากติดต่อกับฝ่ายสถานที่แล้ว คุณนกได้ชั้นวางสินค้า มีความยาวทั้งสิ้น 100 เมตร คุณนกตั้งงบประมาณที่จะใช้ลงทุนในสินค้าทั้งหมดไม่เกิน 24,000 บาท สินค้าที่นำมาวางขายนั้นจะเป็นเครื่องกระป๋อง และเครื่องดื่ม เครื่องกระป๋องต้องลงทุนเมตรละ 200 บาท เครื่องดื่มต้องลงทุนเมตรละ 300 บาท กำไรที่จะได้จากเครื่องกระป๋อง เมตรละ 15 บาท เครื่องดื่ม เมตรละ 20 บาท จงสร้างตัวแบบการโปรแกรมเชิงเส้น เพื่อที่จะหาว่าคุณนกจะจัดสรรเนื้อที่อย่างไร เพื่อให้ได้กำไรสูงสุด

จากตัวอย่างข้างต้นเราจะใช้ Solver มาช่วยในการคำนวณหาว่าเราควรวางขายเครื่องกระป๋องกี่เมตร เครื่องดื่มกี่เมตร

Solver แตกต่างจาก Goal Seek อย่างไร ???

  • เครื่องมือทั้งคู่ทำหน้าที่ทดลองค่าแทนลงไปในเซลล์รับตัวแปร (Changing Cells) ซึ่งห้ามเป็นเซลล์สูตร โดย Solver สามารถใช้ตัวแปรได้มากถึง 200 ตัว (หรือมากกว่านั้นหากใช้ Solver แบบพิเศษของ www.Solver.com) ส่วน Goal Seek ใช้ตัวแปรได้เพียงตัวเดียว
  • เซลล์ผลลัพธ์เป้าหมาย (Target Cell) ของ Solver สามารถเลือกให้เป็นค่า Maximize, Minimize, หรือ Optimize ให้ได้ค่าใดค่าหนึ่ง ในขณะที่ Goal Seek หาค่าแบบ Optimize เท่านั้น
  • Solver รับเงื่อนไข (Constraints) ได้โดยตรง เพื่อใช้ควบคุมให้คำตอบที่ได้นั้นต้องบรรลุเงื่อนไขที่กำหนดด้วย ส่วน Goal Seek ใช้ Constraint ของ Calculation Options
  • การสั่ง Solver ต้องเรียกใช้ผ่าน Add-ins ซึ่ง Microsoft จัดเตรียมไว้ให้ใช้โดยไม่ต้องหาซื้อเพิ่มแต่อย่างใด ส่วน Goal Seek เป็นคำสั่งมาตรฐานที่เรียกใช้ได้ทันที

ข้อควรระวังในการใช้ Solver

  • หากต้องการสั่งให้ Solver พิมพ์รายงาน ให้คลิกเลือกชื่อรายงานในช่อง Reports (เป็นช่องด้านขวาของ Solver Results ตามภาพข้างบนนี้) แต่มีข้อแม้ว่าต้องไม่สั่ง Protect Workbook ไว้ก่อน
  • เงื่อนไขในส่วนของ Constraints เป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้ Solver สามารถหาค่าที่ต้องการ หากกำหนด Constraints ไว้ไม่ครบถ้วนก็จะส่งผลให้ไม่สามารถหาคำตอบที่ต้องการหรืออาจเกิดคำตอบที่ไม่น่าจะเป็นไปได้ เช่น ในปัญหาการผลิตถ้าลืมกำหนด Constraints ให้เป็นจำนวนเต็ม ก็จะได้คำตอบจำนวนผลิตที่มีเศษทศนิยม หรือถ้าไม่ได้กำหนดให้เป็นค่าที่มากกว่าหรือเท่ากับ 0 ก็จะได้คำตอบที่เป็นเลขติดลบ

การเรียกใช้งาน Solver

เนื่องจาก Solver เป็น Add-Ins ตัวหนึ่งที่อยู่ใน Microsoft Excel ดังนั้นเราจึงต้องสั่งการให้เรียกเครื่องมือ Solver ขึ้นมา โดยมีขั้นตอนดังนี้

1. เปิดโปรแกรม Microsoft Excel > คลิกเมนู File > Option > ได้หน้าต่าง Excel Option  > เลือก Add-Ins > คลิกปุ่ม Go... 



2. คลิกให้มีเครื่องหมายถูกหน้า Solver Add-in > คลิก OK



3. ที่เมนู Data ของ Microsoft Excel จะมีเครื่องมือ Solver ปรากฎขึ้นมาตามรูป

คลิกที่รูปเพื่อขยายภาพ


สำหรับตอนนี้ขอพักไว้แค่นี้ก่อนครับ ตอนหน้าเราจะมาลองทำแบบฝึกหัดใช้งาน Solver กันครับ

อ่านตอนที่ 2 ได้ที่ : ตัวอย่างการใช้ Solver ใน Microsoft Excel ตอนที่ 2



อ้างอิง


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น